ΤΟ ΘΈΜΑ ΑΥΤΟ ΥΠΆΡΧΕΙ ΜΌΝΙΜΟ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΆΝΩ ΜΠΆΡΑ ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΝΟΜΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ!
H ελευθερία έκφρασης που εξασφαλίζουν τα ιστολόγια στους κατόχους και τους επισκέπτες – χρήστες τους προστατεύεται συνταγματικά μέσα από ένα πλέγμα διατάξεων. Καταρχήν, η ελευθερία εκφράσεως κατοχυρώνεται στο άρθρο 14 § 1 Σ και στο άρθρο 10 § 1 ΕΣΔΑ. Η διάταξη του άρθρου 14 § 1 Σ αναφέρεται στην προφορική, γραπτή και δια του τύπου έκφραση και διάδοση των στοχασμών, ωστόσο, γίνεται δεκτό ότι η αναφορά αυτή είναι ενδεικτική. Ως εκ τούτου, στο προστατευτικό πεδίο της διάταξης αυτής εμπίπτει και η χρήση του Διαδικτύου, εν γένει.
Αντίστοιχα, το άρθρο 10 § 1 ΕΣΔΑ με πιο γενική διατύπωση ορίζει ότι το δικαίωμα της ελευθερίας έκφρασης περιλαμβάνει την ελευθερία γνώμης και την ελευθερία λήψεως ή μεταδόσεως πληροφοριών ή ιδεών χωρίς επέμβαση δημόσιων αρχών και πέρα από σύνορα. Η διάταξη αυτή συνοδεύεται, βεβαίως, από τη ρήτρα ότι περιορισμοί του δικαιώματος πρέπει να αποτελούν αναγκαία μέτρα σε μια δημοκρατική κοινωνία.
Άλλες διατάξεις που κατοχυρώνουν την προστασία της ελευθερίας της έκφρασης είναι το άρθρο 19 § 2 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα και το άρθρο 19 της Οικουμενικής Διακηρύξεως για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, το οποίο έχει εμπνεύσει πολλά συνταγματικά κείμενα ανά τον κόσμο και, αν και δεν έχει δεσμευτικό χαρακτήρα, αναδεικνύεται ως πρόσφορη νομική βάση σε διεθνές επίπεδο για την κατοχύρωση της ελευθερίας εκφράσεως στα ιστολόγια.
Αν αναλύσουμε ειδικότερα το περιεχόμενο του δικαιώματος στην ελευθερία της γνώμης γίνεται σαφές ότι βρίσκει πλήρη εφαρμογή στα ιστολόγια. Ειδικότερα, όπως γίνεται δεκτό, η ελευθερία της γνώμης περιλαμβάνει το δικαίωμα της διαμόρφωσης, κατοχής, έκφρασης, διάδοσης, αποσιώπησης και λήψης γνώμης, καλύπτει δε ιδέες, γεγονότα, μηνύματα, ειδήσεις, απόψεις με ιδεολογικό υπόβαθρο ή κερδοσκοπικό κίνητρο ή ακόμα και για ψυχαγωγία ή ικανοποίηση της περιέργειας του αποδέκτη. Επομένως, το δικαίωμα προστατεύει κάθε είδους μήνυμα που μεταδίδεται στο Διαδίκτυο και ειδικότερα, τις δημοσιεύσεις στα πάσης φύσεως ιστολόγια.
Επιπλέον, η ελευθερία εκφράσεως καλύπτει τόσο τις προσωπικές απόψεις πολιτικού, κοινωνικού, φιλοσοφικού ή ιδεολογικού χαρακτήρα, όσο και τη μετάδοση πληροφοριών και στατιστικών στοιχείων, στα οποία μπορεί να βασισθεί η διαμόρφωση γνώμης κοκ. Επομένως, δεν πρέπει να γίνεται διάκριση ανάμεσα στις πληροφορίες που δημοσιεύονται στα ιστολόγια και να αποκλείονται από τη συνταγματική προστασία οι απλές πληροφορίες που δεν εμπεριέχουν αξιολογικές κρίσεις.
Η ελευθερία εκφράσεως στα ιστολόγια περιλαμβάνει, ειδικότερα, τη δυνατότητα των κατόχων των ιστολογίων με τις αναρτήσεις τους και των επισκεπτών με τα σχόλια επί αυτών, να εκφράζουν τη γνώμη τους ακόμα και με προκλητική διατύπωση. Η διατύπωση της γνώμης θα πρέπει να μην έχει δυσμενείς συνέπειες και να μην περιορίζεται από την υποχρέωση λ.χ. να μη διατυπώνονται αιρετικές απόψεις σε θρησκευτικά θέματα ή ακραίες πολιτικές απόψεις.
Βεβαίως, η ελευθερία έκφρασης σύμφωνα με το Σύνταγμα υπόκειται στην επιφύλαξη του νόμου. Το εν λόγω δικαίωμα δεν περιλαμβάνει την ελευθερία εξυβρίσεως ή συκοφαντικής δυσφημήσεως τρίτων προσώπων. Έχει νομολογηθεί δε ότι η τιμώρηση των εγκλημάτων κατά τιμής, ακόμα και όταν διαπράττονται στο Διαδίκτυο, συνιστά θεμιτό περιορισμό της ελευθερίας της γνώμης. Σχετικά βρίσκει εφαρμογή όμως η διάταξη του άρθρου 367 § 1 ΠΚ που ορίζει ότι δεν αποτελούν άδικη πράξη οι δυσμενείς κρίσεις και εκδηλώσεις που γίνονται για την εκτέλεση νόμιμων καθηκόντων, την άσκηση νόμιμης εξουσίας ή για τη διαφύλαξη δικαιώματος ή από άλλο δικαιολογημένο ενδιαφέρον. Συνακόλουθα, ο κάτοχος ιστολογίου έχει τη δυνατότητα να προβεί σε δυσμενείς κρίσεις προκειμένου να γνωστοποιήσει στους χρήστες του Διαδικτύου ένα σημαντικό γεγονός που αφορά την κοινή γνώμη δίχως τις κυρώσεις του νόμου.
Ιδίως όσον αφορά τα δημόσια πρόσωπα, γίνεται δεκτό ότι τα όρια της αποδεκτής κριτικής είναι ευρύτερα από ό,τι σε σχέση με έναν απλό ιδιώτη, καθώς το δημόσιο πρόσωπο εκτίθεται αναπόφευκτα στον έλεγχο των πράξεων του. Μάλιστα, η ελληνική έννομη τάξη αναγνωρίζει ότι το δημοσιογραφικό ενδιαφέρον μπορεί να οδηγήσει στην αποκάλυψη ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων όταν η επεξεργασία αφορά δεδομένα δημοσίων προσώπων που συνδέονται όμως με την άσκηση δημοσίου λειτουργήματος. Αυτό προβλέπεται ειδικότερα ως εξαίρεση από τον κανόνα της απαγόρευσης της επεξεργασίας ευαίσθητων δεδομένων στο ν. 2472/1997.
Η ελευθερία της έκφρασης συνδέεται και με το δικαίωμα πληροφόρησης στην παθητική του διάσταση, η οποία προϋποθέτει τον πλουραλισμό των μέσων ενημέρωσης. Το δικαίωμα στην πληροφόρηση προστατεύεται άλλωστε δυνάμει του άρθρου 5 Α § 1 Σ, το οποίο αποκλείει απαγορεύσεις στην πρόσβαση στο Διαδίκτυο και σε πηγές ενημέρωσης, όπως είναι τα ιστολόγια. Αντίστοιχα, η ελευθερία της δημιουργίας ιστολογίου προστατεύεται συνταγματικά βάσει της διάταξης του άρθρου 5 Α § 2 Σ που κατοχυρώνει το δικαίωμα συμμετοχής στην κοινωνία της πληροφορίας.
Ιδιαίτερα ζητήματα προκαλεί η ανωνυμία στην περίπτωση των ιστολογίων. Γενικά, η ανωνυμία στο Διαδίκτυο είναι δικαίωμα που απορρέει από την ιδιωτικότητα, η οποία προστατεύεται αποτελεσματικά όταν δεν αποκαλύπτονται τα προσωπικά στοιχεία των χρηστών υπηρεσιών του Διαδικτύου. Η ανώνυμη έκφραση, όπως και η χρήση ψευδωνύμου, είναι επίσης συνιστώσα της ελευθερίας εκφράσεως και χρησιμοποιείται κατά κόρον στα πλαίσια της δημοσιογραφίας.
ΔΙΑΔΩΣΤΕ ΤΟ ΠΑΝΤΟΥ... ΚΑΛΟΥΜΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΚΑΤΟΧΟΥΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΩΝ ΚΑΙ BLOG ΝΑ ΤΟ ΒΑΛΟΥΝ ΜΟΝΙΜΑ ΣΤΟ ΙΣΤΙΟΛΟΓΙΟ ΤΟΥΣ!!
ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΛΟΓΟΥ ΓΙΑ ΤA BLOG !! ΚΑΠΟΙΟΙ ΑΝΟΙΓΟΥΝ ΠΟΛΕΜΟ!! ΕΜΕΙΣ ΕΙΜΑΣΤΕ ΕΤΟΙΜΟΙ!!
H ελευθερία έκφρασης που εξασφαλίζουν τα ιστολόγια στους κατόχους και τους επισκέπτες – χρήστες τους προστατεύεται συνταγματικά μέσα από ένα πλέγμα διατάξεων. Καταρχήν, η ελευθερία εκφράσεως κατοχυρώνεται στο άρθρο 14 § 1 Σ και στο άρθρο 10 § 1 ΕΣΔΑ. Η διάταξη του άρθρου 14 § 1 Σ αναφέρεται στην προφορική, γραπτή και δια του τύπου έκφραση και διάδοση των στοχασμών, ωστόσο, γίνεται δεκτό ότι η αναφορά αυτή είναι ενδεικτική. Ως εκ τούτου, στο προστατευτικό πεδίο της διάταξης αυτής εμπίπτει και η χρήση του Διαδικτύου, εν γένει.
Αντίστοιχα, το άρθρο 10 § 1 ΕΣΔΑ με πιο γενική διατύπωση ορίζει ότι το δικαίωμα της ελευθερίας έκφρασης περιλαμβάνει την ελευθερία γνώμης και την ελευθερία λήψεως ή μεταδόσεως πληροφοριών ή ιδεών χωρίς επέμβαση δημόσιων αρχών και πέρα από σύνορα. Η διάταξη αυτή συνοδεύεται, βεβαίως, από τη ρήτρα ότι περιορισμοί του δικαιώματος πρέπει να αποτελούν αναγκαία μέτρα σε μια δημοκρατική κοινωνία.
Άλλες διατάξεις που κατοχυρώνουν την προστασία της ελευθερίας της έκφρασης είναι το άρθρο 19 § 2 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα και το άρθρο 19 της Οικουμενικής Διακηρύξεως για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, το οποίο έχει εμπνεύσει πολλά συνταγματικά κείμενα ανά τον κόσμο και, αν και δεν έχει δεσμευτικό χαρακτήρα, αναδεικνύεται ως πρόσφορη νομική βάση σε διεθνές επίπεδο για την κατοχύρωση της ελευθερίας εκφράσεως στα ιστολόγια.
Αν αναλύσουμε ειδικότερα το περιεχόμενο του δικαιώματος στην ελευθερία της γνώμης γίνεται σαφές ότι βρίσκει πλήρη εφαρμογή στα ιστολόγια. Ειδικότερα, όπως γίνεται δεκτό, η ελευθερία της γνώμης περιλαμβάνει το δικαίωμα της διαμόρφωσης, κατοχής, έκφρασης, διάδοσης, αποσιώπησης και λήψης γνώμης, καλύπτει δε ιδέες, γεγονότα, μηνύματα, ειδήσεις, απόψεις με ιδεολογικό υπόβαθρο ή κερδοσκοπικό κίνητρο ή ακόμα και για ψυχαγωγία ή ικανοποίηση της περιέργειας του αποδέκτη. Επομένως, το δικαίωμα προστατεύει κάθε είδους μήνυμα που μεταδίδεται στο Διαδίκτυο και ειδικότερα, τις δημοσιεύσεις στα πάσης φύσεως ιστολόγια.
Επιπλέον, η ελευθερία εκφράσεως καλύπτει τόσο τις προσωπικές απόψεις πολιτικού, κοινωνικού, φιλοσοφικού ή ιδεολογικού χαρακτήρα, όσο και τη μετάδοση πληροφοριών και στατιστικών στοιχείων, στα οποία μπορεί να βασισθεί η διαμόρφωση γνώμης κοκ. Επομένως, δεν πρέπει να γίνεται διάκριση ανάμεσα στις πληροφορίες που δημοσιεύονται στα ιστολόγια και να αποκλείονται από τη συνταγματική προστασία οι απλές πληροφορίες που δεν εμπεριέχουν αξιολογικές κρίσεις.
Η ελευθερία εκφράσεως στα ιστολόγια περιλαμβάνει, ειδικότερα, τη δυνατότητα των κατόχων των ιστολογίων με τις αναρτήσεις τους και των επισκεπτών με τα σχόλια επί αυτών, να εκφράζουν τη γνώμη τους ακόμα και με προκλητική διατύπωση. Η διατύπωση της γνώμης θα πρέπει να μην έχει δυσμενείς συνέπειες και να μην περιορίζεται από την υποχρέωση λ.χ. να μη διατυπώνονται αιρετικές απόψεις σε θρησκευτικά θέματα ή ακραίες πολιτικές απόψεις.
Βεβαίως, η ελευθερία έκφρασης σύμφωνα με το Σύνταγμα υπόκειται στην επιφύλαξη του νόμου. Το εν λόγω δικαίωμα δεν περιλαμβάνει την ελευθερία εξυβρίσεως ή συκοφαντικής δυσφημήσεως τρίτων προσώπων. Έχει νομολογηθεί δε ότι η τιμώρηση των εγκλημάτων κατά τιμής, ακόμα και όταν διαπράττονται στο Διαδίκτυο, συνιστά θεμιτό περιορισμό της ελευθερίας της γνώμης. Σχετικά βρίσκει εφαρμογή όμως η διάταξη του άρθρου 367 § 1 ΠΚ που ορίζει ότι δεν αποτελούν άδικη πράξη οι δυσμενείς κρίσεις και εκδηλώσεις που γίνονται για την εκτέλεση νόμιμων καθηκόντων, την άσκηση νόμιμης εξουσίας ή για τη διαφύλαξη δικαιώματος ή από άλλο δικαιολογημένο ενδιαφέρον. Συνακόλουθα, ο κάτοχος ιστολογίου έχει τη δυνατότητα να προβεί σε δυσμενείς κρίσεις προκειμένου να γνωστοποιήσει στους χρήστες του Διαδικτύου ένα σημαντικό γεγονός που αφορά την κοινή γνώμη δίχως τις κυρώσεις του νόμου.
Ιδίως όσον αφορά τα δημόσια πρόσωπα, γίνεται δεκτό ότι τα όρια της αποδεκτής κριτικής είναι ευρύτερα από ό,τι σε σχέση με έναν απλό ιδιώτη, καθώς το δημόσιο πρόσωπο εκτίθεται αναπόφευκτα στον έλεγχο των πράξεων του. Μάλιστα, η ελληνική έννομη τάξη αναγνωρίζει ότι το δημοσιογραφικό ενδιαφέρον μπορεί να οδηγήσει στην αποκάλυψη ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων όταν η επεξεργασία αφορά δεδομένα δημοσίων προσώπων που συνδέονται όμως με την άσκηση δημοσίου λειτουργήματος. Αυτό προβλέπεται ειδικότερα ως εξαίρεση από τον κανόνα της απαγόρευσης της επεξεργασίας ευαίσθητων δεδομένων στο ν. 2472/1997.
Η ελευθερία της έκφρασης συνδέεται και με το δικαίωμα πληροφόρησης στην παθητική του διάσταση, η οποία προϋποθέτει τον πλουραλισμό των μέσων ενημέρωσης. Το δικαίωμα στην πληροφόρηση προστατεύεται άλλωστε δυνάμει του άρθρου 5 Α § 1 Σ, το οποίο αποκλείει απαγορεύσεις στην πρόσβαση στο Διαδίκτυο και σε πηγές ενημέρωσης, όπως είναι τα ιστολόγια. Αντίστοιχα, η ελευθερία της δημιουργίας ιστολογίου προστατεύεται συνταγματικά βάσει της διάταξης του άρθρου 5 Α § 2 Σ που κατοχυρώνει το δικαίωμα συμμετοχής στην κοινωνία της πληροφορίας.
Ιδιαίτερα ζητήματα προκαλεί η ανωνυμία στην περίπτωση των ιστολογίων. Γενικά, η ανωνυμία στο Διαδίκτυο είναι δικαίωμα που απορρέει από την ιδιωτικότητα, η οποία προστατεύεται αποτελεσματικά όταν δεν αποκαλύπτονται τα προσωπικά στοιχεία των χρηστών υπηρεσιών του Διαδικτύου. Η ανώνυμη έκφραση, όπως και η χρήση ψευδωνύμου, είναι επίσης συνιστώσα της ελευθερίας εκφράσεως και χρησιμοποιείται κατά κόρον στα πλαίσια της δημοσιογραφίας.
ΔΙΑΔΩΣΤΕ ΤΟ ΠΑΝΤΟΥ... ΚΑΛΟΥΜΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΚΑΤΟΧΟΥΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΩΝ ΚΑΙ BLOG ΝΑ ΤΟ ΒΑΛΟΥΝ ΜΟΝΙΜΑ ΣΤΟ ΙΣΤΙΟΛΟΓΙΟ ΤΟΥΣ!!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου